1. معرفی خودرو فیدلیتی
لوازم یدکی فیدلیتی (Fidelity) که در بازار چین با نام جتور X70 (Jetour X70) شناخته میشود، یک کراساوور جذاب و پرفروش است که توسط شرکت چینی JAC Motors (تحت برند Jetour) تولید میگردد. این خودرو با هدف ارائه یک پکیج کامل شامل امکانات مدرن، طراحی جذاب و عملکرد مناسب در سگمنت شاسیبلندهای شهری وارد بازار ایران شده است.
1.1. مشخصات فنی کلی
فیدلیتی در دو تیپ اصلی عرضه میشود که تفاوتهای اصلی آنها در سیستم انتقال قدرت و اندازه موتور است:
- کلاس: SUV شهری (Crossover Utility Vehicle). این خودرو میتواند به صورت دو دیفرانسیل (AWD) یا تک دیفرانسیل (FWD) عرضه شود، هرچند اغلب مدلهای رایج در بازار ایران از نوع دیفرانسیل جلو هستند.
- مشخصات موتور:
- موتور 1.5 لیتری توربوشارژ (TGI): رایجترین موتور، مجهز به سیستم تزریق مستقیم سوخت (GDI).
- قدرت تقریبی: حدود 155 تا 170 اسب بخار.
- گشتاور تقریبی: حدود 230 تا 250 نیوتن متر.
- موتور 1.6 لیتری توربوشارژ (T-GDI): در برخی مدلهای جدیدتر یا نسخههای آپشنال مشاهده میشود.
- استاندارد آلایندگی: معمولاً یورو 5 یا یورو 6 بسته به سال ساخت و محل عرضه.
- سیستم انتقال قدرت (گیربکس):
- گیربکس اتوماتیک دوکلاچه (DCT): معمولاً 6 سرعته یا 7 سرعته (Wet یا Dry Clutch بسته به تیپ موتور). این گیربکسها به دلیل ماهیت دوکلاچه، نیاز به نگهداری دقیق و استفاده از روغنهای مخصوص دارند.
- در برخی نسخههای اولیه یا خاص، مدلهای با گیربکس اتوماتیک مبدل گشتاوری نیز ممکن است وجود داشته باشد.
- تولید و منشأ:
2. دستهبندی جامع قطعات یدکی فیدلیتی
این بخش به تفکیک سیستمهای اصلی خودرو، قطعات مورد نیاز برای نگهداری و تعمیرات فیدلیتی را دستهبندی میکند.
2.1. قطعات موتور (Engine Components)
سیستم قلبی خودرو نیازمند دقت بالا در تهیه قطعات است، به ویژه با توجه به ماهیت توربوشارژ موتورهای مدرن فیدلیتی.
زیرسیستمقطعات کلیدینکات مهم تأمینسیلندر و سرسیلندرواشر سرسیلندر، پیچهای سرسیلندر، یاتاقانهای ثابت و متحرکتضمین آببندی کامل به دلیل فشار بالای توربوسیستم پیستونیپیستون و رینگ، شاتون، آستر سیلندر (در صورت نیاز)رینگهای کمفشار (Low Tension Rings) برای موتورهای توربوسیستم تایمینگتسمه تایم (یا زنجیر تایم)، سفتکن، هرزگردها، پمپ آب (واترپمپ)در صورت تسمهای بودن، تعویض دورهای (معمولاً 60,000 تا 90,000 کیلومتر) الزامی است.سیستم تنفس و بوستتوربوشارژر (توربو)، سنسور فشار بوست (MAP Sensor)، اینترکولر (خنککننده هوای فشرده)توربوشارژرهای اختصاصی فیدلیتی/جتورروغنکاریپمپ روغن، صافی اویل پمپ، کارتل روغن-
2.2. سیستم گیربکس و انتقال قدرت (Transmission & Drivetrain)
با توجه به استفاده گسترده از گیربکسهای DCT، انتخاب روغن و فیلتر مناسب حیاتی است.
- گیربکس DCT (Dual Clutch Transmission):
- مجموعه کامل کلاچ DCT: شامل صفحات کلاچ (اصطکاکی و فلزی) و عملگرها.
- فیلتر روغن گیربکس: فیلتر داخلی (Inline Filter) که باید همراه با سرویس دورهای تعویض شود.
- پمپ واسکازین (برای سیستم هیدرولیک کلاچ).
- روغن گیربکس DCT (Fluid): استفاده از روانکنندههای با استاندارد توصیه شده توسط کارخانه (مانند استاندارد خاص DCT).
- سیستم انتقال قدرت مکانیکی:
- پلوسها (Drive Shafts): پلوس پلوس پلوس کامل جلو و عقب (در مدل AWD).
- بلبرینگهای گیربکس و دیفرانسیل.
- صفحه و دیسک کلاچ (فقط مدلهای دستی، در صورت وجود).
2.3. سیستم تعلیق و جلوبندی (Suspension & Chassis)
کیفیت قطعات جلوبندی به طور مستقیم بر ایمنی و راحتی سواری تأثیر میگذارد. قیمت لوازم یدکی فیدلیتی
- کمک فنرها:
- جلو و عقب: اغلب شرکتهای معتبر مانند KYB یا Monroe به عنوان تأمینکننده اصلی (OEM) یا همرده معرفی میشوند.
- توپی سر کمک (Mounts).
- سیستم کنترل حرکت:
- طبقها (Control Arms): بالا و پایین (شامل بوشهای لاستیکی).
- بوشها: بوشهای میل موجگیر (Stabilizer Bar Bushings)، بوش شاکها.
- میل تعادل (میله فنربندی).
- اجزاء چرخ:
- سگدست (Knuckle): مجموعه نگهدارنده بلبرینگ چرخ.
- بلبرینگ چرخ: شامل توپی چرخ و سنسور ABS یکپارچه.
- سیبک فرمان و طبقها.
2.4. سیستم ترمز (Braking System)
عملکرد ترمزها در خودروهای SUV اهمیت بالایی دارد.
- لنت ترمز:
- جلو و عقب: برندهای معتبر جهانی مانند Brembo، TRW، Advics یا قطعات تأیید شده OEM (که اغلب توسط شرکتهای درجه یک چینی تولید میشوند).
- دیسک ترمز:
- دیسکهای جلو (معمولاً ونتد – دارای کانال تهویه) و دیسکهای عقب.
- سیستم هیدرولیک:
- کالیپر ترمز (Caliper): شامل مجموعه پیستونها و کیت تعمیر کالیپر. عمده لوازم یدکی فیدلیتی
- مخزن روغن ترمز، پمپ ترمز اصلی (Master Cylinder).
2.5. سیستم برقی و الکترونیک (Electrical & Electronics)
با توجه به پیچیدگی سیستمهای تزریق مستقیم و گیربکس DCT، قطعات الکترونیکی نقش حیاتی دارند.
- واحدهای کنترل (ECU):
- ECU موتور (PCM): کامپیوتر اصلی مدیریت موتور.
- TCU/TCM: واحد کنترل گیربکس.
- سنسورها:
- سنسور اکسیژن (O2 Sensor) قبل و بعد از کاتالیست.
- سنسور فشار بوست (MAP).
- سنسور دور چرخ (ABS Sensor).
- تولید و مصرف کننده برق:
- دینام (Alternator): شارژ باتری و تأمین برق سیستمها.
- استارت (Starter Motor).
- کمپرسور کولر.
2.6. قطعات بدنه و ظاهری (Body Parts)
این قطعات اغلب در تصادفات آسیب میبینند و نیاز به جایگزینی با قطعات رنگ فابریک یا آماده رنگ دارند.
- قسمت جلویی: سپر جلو، جلوپنجره (گریل)، کاپوت، چراغهای جلو (LED/هالوژن).
- قسمت عقبی: سپر عقب، چراغهای عقب، درب صندوق.
- بدنه جانبی: گلگیرها (جلو و عقب)، دربها، شیشهها (بالابرها و شیشه بالابر برقی).
- آینهها: آینههای جانبی (برقی، گرمکن دار، راهنما دار).
2.7. اقلام مصرفی و سرویس دورهای (Consumables)
این قطعات بر اساس کیلومتر کارکرد خودرو باید به صورت دورهای تعویض شوند.
- سیستم فیلتراسیون:
- فیلتر هوا موتور (Air Filter).
- فیلتر روغن موتور (Oil Filter).
- فیلتر سوخت (Fuel Filter).
- فیلتر کابین (Cabin/Pollen Filter).
- سیستم جرقهزنی:
- شمع موتور: (با توجه به استاندارد بالا، نیاز به شمعهای ایریدیوم یا پلاتینیوم دارد). برندهای اصلی NGK، Denso.
- روانکنندهها:
- روغن موتور: SAE 5W-40 یا 5W-30، با استاندارد API SN/SP و تأییدیه ACEA (بر اساس توصیههای سازنده، معمولاً A3/B4 یا C3 برای موتورهای توربو مدرن).
- روغن گیربکس DCT (Fluid DCT).
3. برندهای اصلی و همرده تأمینکننده
برای اطمینان از عملکرد صحیح خودرو، استفاده از قطعات با کیفیت تأیید شده ضروری است.
3.1. قطعات Genuine OEM (اصلی کارخانه)
این قطعات توسط تأمینکنندگان اصلی JAC/Jetour برای خط تولید تهیه میشوند و معمولاً با بستهبندی با آرم خود کارخانه عرضه میگردند.
- JAC / Jetour Genuine Parts: بهترین کیفیت ممکن، اما معمولاً گرانترین گزینه.
- قطعات اصلی بستهبندی شده توسط شرکت واردکننده داخلی: گاهی اوقات قطعات OEM توسط شرکتهای مونتاژ کننده در بستهبندی با برند خود ارائه میشوند.
3.2. برندهای همرده کیفی (Aftermarket Tier 1)
این برندها اغلب تأمینکننده قطعات OEM برای شرکتهای بزرگ خودروسازی در سطح جهانی هستند و جایگزینهای قابل اعتمادی محسوب میشوند.
قطعهبرندهای توصیه شدهشمع موتورNGK، Denso (Iridium/Platinum)سیستم ترمزBrembo، TRW، Advics، ATEکمک فنرKYB (Kayaba)، Monroeتسمه تایم و کیت کلاچGates، Lukپمپ آب/سنسورهاVDO (در صورت امکان تأمین)
4. راهنمای خرید و تشخیص اصل بودن قطعات
بازار لوازم یدکی مملو از کالاهای تقلبی است، بهویژه برای خودروهای وارداتی پرطرفدار. رعایت این نکات برای تعمیرکاران حیاتی است:
4.1. بررسی شماره فنی (Part Number Verification)
هر قطعه اصلی دارای یک شماره فنی (Part Number) منحصر به فرد است.
- تطبیق کامل: شماره حک شده یا چاپ شده روی قطعه (بدنه فلزی، پلاستیکی) باید با شماره فنی موجود در کاتالوگهای مرجع یا سیستم فروشنده معتبر مطابقت داشته باشد.
- توجه به تغییرات: برخی قطعات در طول زمان بهروزرسانی میشوند و شماره فنی آنها تغییر میکند.
4.2. هویتسنجی بستهبندی
بستهبندی OEM فیدلیتی/جتور دارای مشخصات امنیتی است:
- QR کد و هولوگرام: بررسی وجود بارکد قابل اسکن که به دیتا بیس اصلی ارجاع دهد. هولوگرامهای امنیتی باید دارای عمق و وضوح بالا باشند.
- کیفیت چاپ: بستهبندی اصلی دارای چاپ با کیفیت بالا، بدون لکه، وضوح متن بالا و فونت استاندارد کارخانه است. بستهبندیهای تقلبی معمولاً دارای رنگهای مات یا چاپ ضعیف هستند.
- استفاده از متریال: جعبههای اصلی از مقوای ضخیم و مقاوم ساخته شدهاند.
4.3. کیفیت ساخت قطعه
قطعات تقلبی معمولاً در مواد اولیه ضعیفتر هستند:
- وزن و پرداخت سطح: قطعات فلزی اصلی (مثل دیسک، کالیپر) از آلیاژهای مرغوب بوده و وزن مناسبی دارند. سطوح ماشینکاری شده باید بدون زبری غیرعادی باشند.
- نشانهگذاریها: قطعات اصلی معمولاً دارای حکاکیهای لیزری یا مهر شرکت سازنده (مانند KYB حک شده روی کمک فنر) هستند. فروش لوازم یدکی فیدلیتی
5. کاربردها و زمانبندی تعویض قطعات مصرفی
نگهداری منظم با تعویض بهموقع اقلام مصرفی، طول عمر موتور و گیربکس DCT فیدلیتی را تضمین میکند.
قطعه مصرفیکیلومتر تعویض پیشنهادی (شرایط نرمال رانندگی)ملاحظات خاصروغن موتور5,000 تا 7,500 کیلومتربه دلیل استفاده از توربوشارژ، کیفیت روغن بسیار مهم است.فیلتر روغنهمزمان با تعویض روغنهرگز فیلتر روغن را با تعویض روغن موتور، تعویض نکنید.فیلتر هوا موتور10,000 تا 15,000 کیلومتردر شهرهای آلوده، تعویض زودتر توصیه میشود.شمع موتور20,000 تا 30,000 کیلومترشمعهای استاندارد (ایریدیوم/پلاتینیوم) عمر بالاتری دارند.لنت ترمز20,000 تا 40,000 کیلومتروابسته به سبک رانندگی (شهری پر ترافیک یا جادهای).فیلتر روغن گیربکس DCT30,000 تا 40,000 کیلومترتعویض در سرویسهای گیربکس DCT حیاتی است.روغن گیربکس DCT60,000 تا 80,000 کیلومتراستفاده از سیال مخصوص DCT الزامی است.